Nijeberkoop/Wolvega – Een bijzondere prijs, een beeld gemaakt door kunstenaar Peter Hiemstra, werd afgelopen zaterdag in Nijeberkoop overhandigd aan natuurfilmer Andries van der Veen uit Wolvega. De prijs werd uitgereikt door Karst Berkenbosch en Nicolette Hartong. Ook natuurliefhebber Freddie de Vries gaf prachtige anekdotes van Andries weer.

Andries van der Veen is geboren in Egypte, een gebied onder Nijeberkoop. Zijn vader was daar boer. Met vijf of zes koeien en de verbouw van wat rogge, haver, aardappelen en bieten was het bepaald geen vetpot. Andries was al van jongs af aan in de natuur te vinden. De liefde voor de planten kreeg hij mee van zijn moeder. Elke dag liep hij als jongetje naar de school in Nijeberkoop over het pad dat behoort bij het landgoed Boschhoeve (naast het Diaconievene).

Andries is boer geworden, maar wilde dat aanvankelijk helemaal niet. Hij had graag in de filmwereld gewerkt, maar er was geen geld voor een opleiding.

Verschalkte hij als jongeman wel eens een ree of een fazant (door ze te voeren met graan dat in de jenever gelegen had), als boer begon hij anders tegen de natuur aan te kijken, vooral omdat hij zag dat de natuur achteruitging.

Al op jonge leeftijd begon hij met filmen en daar ging hij als boer mee door. Vooral de natuurgebieden in de Stellingwerven werden door hem op film vastgelegd. Daarnaast legde hij het werk van boeren vast, zoals ze vroeger te werk gingen. Maar ook gebeurtenissen die hem interesseerden kwamen op film te staan en hij was nooit te beroerd om te komen filmen als je hem dat vroeg.

Andries en natuur, ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zo maakte hij meerdere films over de natuur in en bij De Lende. Met eigen commentaar was dat bij de première altijd een doorslaand succes. Een afgeladen zaal genoot dan van de filmbeelden en zijn commentaar in het Stellingwarfs.

Maar ondanks het feit dat hij veel alleen in de natuur te vinden was, was hij geen Einzelgänger. Zo werkte hij wel samen met Albert Westerhuis van Blijf in Beeld in Nijetrijne en was hij lid van de amateurfilmgroep Streek in Beeld, die een docudrama maakte over de Friese waterlinie. En samen met Karst Berkenbosch maakte hij een film over de cultuurhistorie van De Lende.

Maar Andries zette zich ook op andere manieren in voor de natuur. Zo was hij de aanjager van de Kerkuilenwerkgroep Olde- en Nijeberkoop en was hij actief voor de vogelwacht. Voor Staatsbosbeheer en It Fryske Gea trad hij op als natuurgids en hij leidde vele excursies met schoolkinderen. En last but not least zette hij zich als een van de weinigen in voor de adder.

Met al zijn films heeft niet alleen de natuur in de Stellingwerven in beeld gebracht, maar heeft hij er ook voor gezorgd dat er een stukje cultuurhistorie bewaard gebleven is. Het is mooi dat het Fries Filmarchief de waarde van zijn werk heeft ingezien, want al zijn films worden gedigitaliseerd. Ook toekomstige generaties kunnen daardoor van zijn werk genieten. Om hem te eren heeft de Stichting Friese Waterlinie en omstreken de prijs in het leven geroepen. Deze zal om de twee jaar worden uitgereikt aan iemand die zich belangeloos heeft ingezet voor de cultuur of natuur in de Stellingwerven.

Tekst: Karst Berkenbosch; Foto: Lenus van der Broek